یکی از قوانینی که متاسفانه در ایران، مظلوم واقع شده است، قانون کپیرایت است. با اینکه تا به امروز، بیش از ۹۰ درصد از کشورهای جهان، پیماننامه برن (Berne) که در مورد قانون کپیرایت است، را امضا کردهاند، اما هنوز به امضای کشورهایی مانند ایران، افغانستان، ترکمنستان، عراق، کویت و… نرسیده است. بحث کردن در مورد چرایی امضا نکردن این پیماننامه توسط ایران، بحثی پیچیده است که طبیعتاً از تخصص من خارج است؛ اما در این نوشته میخواهم به یک مورد ناخوشایند در فضای دانشگاهی ایران در مورد نقض آشکار قانون کپیرایت اشاره کنم.
درست است که از لحاظ حقوقی، هیچ فرد خارجی نمیتواند یک ایرانی مقیم ایران را به خاطر نقض حق تالیف اثرش مورد بازخواست و تعقیب قرار دهد، اما آیا از لحاظ اخلاقی، نقض حق تالیف پدیدآورندگان خارجی، کار شایستهای است؟ برای جواب دادن به این سوال، من افراد جامعه را به دو دسته افراد غیردانشگاهی و دانشگاهی تقسیم میکنم. طبیعتاً از افراد غیردانشگاهی، نباید انتظار داشت که حتی از وجود چنین قانونی اطلاع داشته باشند؛ چون منبع خبری اکثر این افراد، رادیو و تلویزیون است که آن هم جز پخش چند خبر در مورد پیوستن ایران به این پیماننامه در ماههای اخیر، تا به حال ندیدهام در مورد آن، فرهنگسازی کرده باشد؛ اما در مورد دانشگاهیان عزیز، به ویژه استادان، انتظار بسیار بیشتری میرود.
چند وقت پیش، به خاطر یک تحقیق شخصی، سایت دانشگاهی بسیاری از استادان دانشگاههای مختلف کشور را بررسی کردم. صفحهای که در خیلی از این سایتها به چشم میخورد، صفحه «لینکهای مفید» یا همان Useful Links است که در آن، استادان، لینکهای مورد علاقه خود که بیشتر شامل لینک نرمافزارها و یا ژورنالهای تخصصی رشته خودشان است را قرار میدهند. با کمال تاسف، بارها و بارها در این صفحات دیدهام که استادان مختلف، حتی با مرتبههای دانشیاری و استادی و حتی از دانشگاههای مادر، به طور آشکار، کتابها، نرمافزارها و برنامههای غیرآزادی را برای دانلود، روی سایتشان گذاشتهاند و یا در حالت بسیار ناخوشایندتری، در سایت رسمیشان، از بازدیدکنندگان، درخواست فایل کرک و یا شماره سریال نرمافزراهای تخصصی کردهاند.
بدون شک، نیت تمام این بزرگواران، خیر بوده و این کار را فقط با هدف آسان کردن دسترسی دیگران به این منابع انجام دادهاند؛ اما تکلیف حق تالیف پدیدآورندگان این آثار چه میشود؟ آیا در فرهنگ ما، به ضایع نکردن حق دیگران، تاکید نشده است؟ آیا آنها از این کار، راضی هستند؟ آیا ما خودمان حاضر میشویم دیگران، حاصل ماهها و سالها تلاش ما را به صورت رایگان، روی سایتشان قرار بدهند و منتشر کنند؟
متاسفانه مساله فقط به اینجا ختم نمیشود. یکی دو ماه پیش، با سایت دانشگاهی معاون پژوهشی یکی از دانشگاههای کشور برخورد کردم که یک نرمافزار گرانقیمت و معروف را برای دانلود روی سایتشان گذاشته بودند و کلی هم دانشجویانشان را تشویق کرده بودند که نرمافزار را همراه با فایل کرک آن، دانلود کنند و تحقیق این ترمشان را با آن انجام دهند. آیا چنین حرکتی، از جانب یک معاون پژوهشی که باید الگو و پیشقدم ما دانشگاهیان در رعایت قانون کپیرایت باشد، درست است؟ در آینده چه انتظاری از دانشجویان این استاد میتوان داشت؟
مشکل از کجاست؟
با فرض آگاه نبودن این استادان به قانون کپیرایت، به نظر من، مشکل از جانب استادان راهنما و مشاور ( پروژه کارشناسی، پایاننامه کارشناسی ارشد و یا رساله دکتری) این استادان است که در زمان تحقیق و پژوهش آنها، به خوبی آنها را با اینگونه قوانین، آشنا نکردهاند. متاسفانه بعضی از استادان راهنما و یا مشاور، فقط میکوشند که دانشجویشان هر چه زودتر از پایاننامه و یا رسالهاش دفاع کند تا بتوانند دانشجوی دیگری بردارند. به خاطر همین، کمتر روی بایدهای پژوهشی کار پایاننامه و رساله تاکید میکنند.
راهحل چیست؟
سادهترین راهحلی که به نظرم وجود دارد، این است که در دوره کارشناسی، در قالب مثلاً یک درس یکواحدی و یا به صورت کلاسهای فوقالعاده، کارگاههایی برای دانشجویان برگزار شود و در این کارگاهها، آنها را با چنین قوانینی که از ملزومات پژوهش و تحقیق است، آشنا کرد. در این کارگاهها، حتی میتوان علاوه بر این قوانین، به دانشجویان، آموزشهایی در مورد روشهای پیشرفته جستجوی مطالب علمی و معتبر در اینترنت که یکی از معضلات بزرگ دانشجویان امروزی است، ارایه داد. از کارهای دیگری که میتوان در قالب این کارگاهها انجام داد، آشنا کردن آنها با آیین نگارش، نرمافزارهای حروفچینی و نرمافزارهای تخصصیشان است.
نظر شما در مورد این مشکل چیست؟ شما چه راهحلی برای آن، پیشنهاد میکنید؟
منبع عکسها: + و +
در نوشتههای بعدی وبلاگ «پانویس»، بیشتر در این مورد خواهم نوشت.
لینک ثابت: https://panevis.ir/?p=337
من خودم همیشه عضاب وجدان دارم وقتی که برنامه ای را کرک شده نصب میکنم حتی تا چند ماه هم نه فیلم خارجی دانلود کردم نه اهنگ و نه بازی های کرک شده حتی پول هام رو جمع کردم که برنامه مورد علاقه ام را که تا اون موقع کرک شده مصرف میکردم را به دلار بخرم.
اما بعد که وضع دلار اینطوری شد دیگه اصلا نمیشه هیچ چیزیش رو خرید
من حق میدم اگر مردم محصولات خارجی را غیر قانونی دانلود کنن ولی مشکل اینجاست مردم ایران محصولات داخلی را هم حاضر به خریدنش نیستند.!اصلا هیچ کس حاضر به قبون کردن این قانون نیست. مثل اینکه اصلا با فرهنگ ایرانی ها مقایرت داره!!
من هر چقدر تلاش کردم اطرافیانم را متقاعد کنم که سیدی رایتی نخرن ،پی دی اف کتاب هارو را از تلگرام دانلود نکن واهنگ ها را غیر قانونی دانلود نکنن هیچ چیز جز یک پوزخند تحقر امیز نصیبم نشد.
این قانون بیشتر میخوره بهش برای سرمایه دار ها و کشور های لیبرال باشه، چون اون هنرمند از بی پولی نمیمیره و روز به روز پولدار تر میشه ولی ما مردم عادی هرروز با پرداخت پول فقیر تر میشیم، این یک قانون استعماری ای هست بیشتر، بنظرم زدن اسم آهنگ یا فیلم و … میتونه خوب باشه ولی پولی کردن همه چیز منصفانه نیست
با عرض سلام و خسته نباشید بسیار ممنونم از مطالب خوب شما و نظرات زیبای دوستان من به تازگی در این رابطه تحقیق میکنم شغلم برنامه نویسی هست و روزانه با هزاران سایت خارجی سر وکار دارم مثلا گیتهاب و کتابخانه های آن خوشحال میشم اگر کسی بتونه بهم کمک کنه تازه دعاشم میکنم. این که ما چه مسئولیتی مقابل لایسنس ها و مجوز کتابخانه ها در گیتهاب و یا سایت های دیگر دارم.
با سلام خدمت استاد گرامی
می خواستم از حضور شما درخواست کنم که اگر فرمت ویژه ای برای ارسال نامه به انتشارات خارج از کشور جهت کسب اجازه ترجمه وجود داره، لطف بفرمایید و برای من ارسال بفرمایید.
با اصول نامه نگاری رسمی آشنا هستم اما نمی دونم، شاید در این مورد خاص باید به یک سری نکات حتماً توجه داشت و به نامه به این نکات اشاره کرد که ممنون میشم اگر راهنمایی بفرمایید.
سپاسگزارم
شما به عنوان شخص حقیقی نمیتونید با یه ناشر برای گرفتن اجازه ترجمه صحبت کنید. نوشته برای ترجمه کتاب، ابتدا از ناشر اجازه بگیرید! رو بخونید.
[…] منبع : پانویس […]
سلام
یعنی شما الان از ویندوز اریجینال و آفیس و فوتوشاپ و …چند میلیونی استفاده میکنید؟! من که توان مالیشو ندارم بدون این نرم افزارها هم نه میتونم درسمو بخونم نه کار کنم
من ادها نکردم که استفاده نمیکنم. هدفم از این نوشته، این بود که بگم نباید در سایتهای دانشگاهی، به صورت آشکار، کتابها و نرمافزارهای غیرآزاد رو منتشر کنیم. اگه این کار، ادامه پیدا کنه، کمکم این کار، به یه کار عادی تبدیل میشه و باعث نقض بیشتر قانون کپیرایت میشه.
سلام
ببینید مساله اینه که اگه شما تو یه کشور خارجی دانشجو باشید، دانشگاه امکان دسترسی رایگان به مقاله های ژورنال های معروف مثل ساینس دیرکت یا اسپرینگر رو فراهم میاره، اصلن دانشجو نباید واسه مقاله پول بده، چون مسلمن هر جای دنیا باشه و بخواد واسه هر مقاله ای به طور متوسط 30 دلار بده به خاک سیاه نشونده میشه، چون ما باید 100 تا مقاله بخونیم تا یکی ش به درد بخوره. تو ایران هم وظیفه ی دانشگاهاست که این امکان رو فراهم کنند و همچنین در مورد کتابای خارجی…من خودم هم همه ی کتابا و فیلما و مقاله های خارجی رو دانلود میکنم و میدونم که این نوعی ناهنجاری شده ولی مساله اینجاس که راه دیگه ای وجود نداره…به نظر شما میشه بدون خوندن مقاله ها اصلن کاری کرد؟پروژه ای پیش برد؟
من هیچ کجای این پست نگفتم که «بیایید کپیرایت رو رعایت کنیم». حرف من این بود که اگه کپیرایت رو رعایت نمیکنید، حداقل دیگه مشوق نقض کپیرایت نباشید؛
با سلام
به نظر بنده این مواردی که فرمودید درست است برای همینه که واقعا 90 درصد دانشجوهای داخل ایران درس نخوانده و فقط برای اینکه برای مثال برای اینکه تحقیقی اماده کنند دست به گریوان اینترنت شده و همه دانشجوها از یک مطلب شاید هم دارای غلط های بسیار استفاده مینمایند برای مثال شما در اینترنت در مورد زندگی نامه یکی از بزرگان تحقیق کنید یا یک مطلب علمی دیگر راحت میرن از ویکی پدیا کپی کرده دو سه مطلب به اون اضافه میکنند به هر حال کپی رایت فقط در نوشتنی نیست در تجهیزات هم هست برای مثال گوشی های ایرانی تولید شده که فقط در ایران مونتاژ میشه همون چینی تا کی کپی بعد از مرگ زکریای رازی و کشف الکل چیز دیگه ای جدید آوردیم برای مثال قدرتی مانند برق بخوام زیاد تر بگم زبونم مو در میاره
سلام، قانون کپی رایت چیه؟
این مقاله ویکیپدیا رو ببینید.
با سلام، اگه میشه درمورد حقوق مولف مقالات در کنفرانسها هم توضیح بفرمایید. در مورد مجلات که منطقیه حقوق مقاله متعلق به ناشر باشه. اما در مورد کنفرانسها شک دارم.
به طور خاص منظور من سایتی مثل civilica هستش که به راحتی با قرار دادن مجموعه مقالات کنفرانسها در سایتش داره از مقالات نویسنده ها پول درمیاره. بدون اینکه حقوقی به مولف بده.
من به شخصه حاضرم مقالاتم رو به رایگان در اختیار هر کس که بخواد قرار بدم. اما اینکه یکی بیاد مقاله ای کلی واسش زحمت کشیدی رو بزاره توسایتش برای فروش واسه من که خیلی زور داره!
جالب اینکه این سایت خیلی هم جا افتاده و حامی کنفرانسها هم شده. و من هیچ اعتراضی به این موضوع تا به حال ندیدم!
سلام
موضوع جالبی رو مطرح کردید. در حال حاضر، اطلاعی در مورد حقوق مقالههای این شرکت ندارم؛ اما سعی میکنم در موردش تحقیق کنم.
مطلب بسیار خوبیه.
با اجازه تون با ذکر منبع تو انجمنم درج کردم.
سلام
وحید جان همونطورکه گفتی خیلیا اصلا نمیدونن کپی رایت چیه و فکر میکنن همه چیز رایگانه!
من میخوام کپی رایت در سطح ملی و بین المللی رو از هم جدا کنم
کپی رایت در سطح بین المللی:
شاید بعضیا بگن به دلیل بی ارزش بودن پول مون ما توان خرید محصولات خارجی رو نداریم به همین دلیل رعایت نمیکنیم. حالا من یه سوال از کسایی که چنین تفکری دارن میپرسم: آیا شما میتونی اگر فقیر شدی دزدی کنی؟ مطمئنا این کار با دزدی هیچ فرقی نداره.
راه حل اینه که اگر توانشو نداریم نخریم! خیلی از نرم افزارها و محصولات خارجی برای خودشون هم گرونه و اونها نمیخرن! مثلا طرف نمیتونه ویندوز بخره از لینوکس استفاده میکنه چرا ما اینکارو نکنیم؟
من گیج شدم! تا جایی که من میدونم اسلام میگه مسلمانان باید به حق کفار هم احترام بذارن اما بیشتر مراجع تقلید ما حقی برای تولید کنندگان محصولات خارجی مثل آمریکا و اسرائیل قائل نشدن.
نظر آیت الله مکارم شیرازی [pasokhgoo.ir/node/64948]:
“کپی برداری از کتاب یا نرم افزار یا آهنگ و فیلم و عکس و بازی و … و دانلود آنها از اینترنت که مسلمانان یا کافران غیر حربی(تمام کشورها غیر از آمریکا و اسرائیل) ساخته اند بدون اجازه آنها جایز نیست و برای استفاده از آنها باید اجازه گرفت و رضایت صاحبانش را جلب کرد.”
کپی رایت در سطح ملی:
ما در سطح ملی کپی رایت داریم اما رعایت نمیکنیم کسی هم نظارت نمیکنه و ما هم به این کار ادامه میدیم.
مشکل اصلی اینه که مردم نمیدونن کپی رایت چیه و باید اطلاع رسانی بشه، به نظرم رسانه میتونه تاثیر خیلی خوبی بذاره اما هیچ کاری نمیکنن متاسفانه.
اما هیچ توجیهی برای رعایت نکردن کپیرایت در کشور خودمون وجود نداره نرم افزارهای خودمون رو دیگه چرا کرک میکنید؟ چرا نویسنده ای که اجازه کپی مطلبش رو نداده(منظورم تو اینترنته) بازم کپی میکنید؟ اینکار هم غیر اخلاقیه و هم از نظر اسلام حرامه.
ممنون به خاطر دیدگاهتون.
مورد خیلی بدی که من توی سایت بعضی از دانشگاهها میبینم، اینه که نرمافزارهای گرونقیمت رو با کرک، برای دانلود روی هاست دانشگاه میذارن و اسمشو گذاشتن «جهت رفاه حال اساتید و دانشجویان گرامی…»!
به خاطر همین عدم رغایت قانون کپی رایت بعضی از تالیفات استادان ایرانی در خارج از کشور اعتبار ندارد. مثلا استادان به دانشجویان خود اجازه نمی دهند که در مقالات یا تز خود به منابع ایرانی ارجاع دهند. البته این مقوله بیشتر در رشته های شرق شناسی قابل توجه است
مثلا استادان به دانشجویان خود اجازه نمی دهند که…
منظورتون از استادان، استادانی هستند که در خارج از کشور تدریس میکنند؟
سلام، من این مطلب وبسایت شما رو با سرچ عبارت “کپی رایت دانلود کتاب” پیدا کردم و مشکلم نقض قانون کپی رایت توسط سایت های ایرانی دانلود کتاب هست، این سایتها برای جذب مشتری به راحتی کتابهای ایرانی و پر فروش را اسکن کرده و برای دانلود قرار می دهند. مشکل دوم نقض قانون کپی رایت توسط مترجمان و ناشران بنام ایرانی هست که بدون اجازه آثار مولفان خارجی را ترجمه و پول های کلانی به جیب می زنند بدون اینکه درصدی به مولف خارجی بدهند. و مشکل سوم که بنده با رها در مقالات مختلف به آن اشاره کرده ام کپی و فروش نرم افزارهای چند میلیونی و حتی همین ویندوز توسط شرکت های معروف داخلی است که حتی مجوز از ارشاد دارند! ضمناً بنده اخیراً در یکی از کتابهای رشته الکترونیک هنرستان (کتاب اصوال اندازه گیری 1) مشاهده کردم که روش نصب و کرک کردن یک نرم افزار چند میلیون تومانی قفل شکسته شبیه سازی را آموزش داده بود!! که از یک کتاب درسی و رسمی واقعاً بعید است و همه اینها نشان دهنده اینست که ما هرچقدر هم تلاش کنیم بازهم نمی توانیم ملت ایران را به راه راست هدایت کنیم. با تشکر از مطلب واقعاً عالی شما.
در مورد نقض کپیرایت توسط شرکتهای دولتی و خصوصی، متاسفانه زیاد میشه صحبت کرد. من خودم تا حالا، یک کتاب نوشتم و خیلی خیلی براش زحمت کشیدم؛ واقعاً نمیتونم قبول کنم یکی باید اسکنش کنه و مجانی بذارتش روی اینترنت. مطمئنم اینهایی هم که این کار رو میکنن، نمیدونن نوشتن یک کتاب، چقدر زحمت داره؛ وگرنه هیچوقت این کار رو نمیکنن.
ممنون از اینکه دیدگاهتون رو گفتید.
سلام
همونطور که میدونیم سایت دانلود مقاله های انگلیسی مثل ساینس دایرکت بسته شده
اما از اونجایی که ما همیشه یه راهی پیدا میکنیم یک سری از سایتها هستن که امکان دانلود این مقاله ها رو میدن
میخواستم بدونم کسی اطلاعی از طریقه ی کار این سایتها داره؟
به نظرم گرفتن مقاله ها به این صورت دزدی حساب میشه
اما از هر کس میپرسم میگه چاره ی دیگه ای نیست
این کار واقعا دزدی نیست؟
ضمن اینکه منی که دانشجوی کارشناسی ارشد هستم به این مقاله ها نیاز دارم و واقعا این مساله برام مشکل ساز شده
سلام
راستش این مساله، مساله خیلی پیچیدهای هستش و نمیشه به سادگی در موردش نظر داد.
در مورد گرفتن این مقالهها، من خودم از دوستان و آشناهام که خارج از کشور، درس میخونن، کمک میگیرم. بعضی وقتها هم خیلی صادقانه و محترمانه شرایطم رو برای نویسنده مقاله، توضیح میدم و خوشبختانه همیشه، بهم جواب مثبت دادن و مقاله رو برام فرستادن.
سلام. یه کتابی قراره ترجمه کنیم. مال انتشارات معتبری نیست. من یکی از 50 نویسنده و هماهنگ کننده کتاب هستم. کی چند فصل؟
در همین حد! حالا در صفحه 2 کتاب خورده حق چاپ محفوظه و به هر دلیل ترجمه، تلخیص و …. در (تمام) کشورها! بایستی با اجازه ناشر باشه… من با نویسنده کتاب مکاتبه کردم اون بنده خدا خیلی خوشحال شد کتابش به زبون عمر خیام میخواد ترجمه بشه! اما اونم ذکر کرد که حق چاپ محفوظه. حالا فردا رفتم با چنتا انتشارات صحبت کردم …اونا گفتن مشکل نداره چاپ میکنیم! بعدش واسمون دردساز نشه؟؟!! هوم؟ یه قرارداد باید ببندم با انتشارات؟ راجع این قضیه؟ فردا این اساتید که میخوان بیان تو نوشتن کتاب همکاری کنن در بلک لیست های سازمانهای دانشگاهی خارجی قرار نگیرن؟ لطفا راهنمائی کنید
سلام
یه قرارداد باید ببندم با انتشارات راجع این قضیه؟
من تا حالا همچین موردی ندیدم؛ بنابراین نمیتونم نظر بدم.
فردا این اساتید که میخوان بیان تو نوشتن کتاب همکاری کنن در بلک لیست های سازمانهای دانشگاهی خارجی قرار نگیرن؟
راستش نمیشه با اطمینان کامل گفت که فردا مشکلی براشون پیش نمیاد. پس با توجه به اینکه تعداد نویسندهها هم بالاست، به نظر من بهتره که امتیاز ترجمه کتاب رو بخرید.
جناب آقای پریژه
با اسلام و عرض ادب
شما در یکی از پستها فرمودهاید.
«یادمان نرود که مسلمانیم و ایرانی، هیچ انحصاری را هیچگونه قبول نداریم.»
به نظر می رسد که برای ادامه بحث ایضاح چند نکته ضروری است.
۱) تعریف شما از انحصار چیست؟ چون پارهای از اوقات اشتراک لفظ دائم رهزن است.
۲) شما اسلام خود را از کجا اخذ میکنید؟ یا این که داعیه اسلامشناسی دارید؟
۳) در ایرانییت به کدام منشور مراجعه میکنید؟ و ماخذ شما چیست؟
۴) اگر کسی جمله شما اینگونه تغییر دهد که «یادمان نرود که ایرانی و مسلمانیم،…» آنگاه ادامه فرمایش شما چگونه خواهد بود؟
دوستان توجه داشته باشند تا پلتفرم بحث روشن نباشد. تعامل ره به جایی نمیبرد و فقط باید به قبول دارم و قبول ندارم بسنده کرد.
با احترام
سلام دوباره؛
− یکبار قانون اساسی ایران را بخوانید جواب سئوالتان را خواهی یافت. نیمساعت هم طول نخواهد کشید.
http://rc.majlis.ir/fa/content/iran_constitution
− لطفاً بحث ذکر منبع که ضامن نام تولید کننده اثر است را با قانون کپی رایت جدا کنید. بله کسی که استفاده علمی از اثری میکند باید منبع اصلی را نام ببرد ولی هیچکس حتی تولیدکننده اثر هم نمیتواند برای استفاده از آن شرط بگذارد و الا یکانحصار ایجاد میشود. در اسلامی که من میشناسم چنین حقی به رسمیت شناخته نشده است که اگر بود چیزی امروز از اسلام نبود و اسلام دینی میشد چون یهودیت امروز.
− بله در تاریخ آمده است که همیشه ایرانیان چه در زمان باستان و چه دوره اسلامی هیچگاه از علم طلب درآمد نداشته اند بلکه خدماتشان باعث پیشرفت کشور میشده است.
یکمثال میزنم تا مطلب جا افتد. کسی میتوانسته در دانشگاه تحصیل کند و به خاطر تحصیلش علاوه بر امکانات مقرری ماهیانه هم داشته است. کتب مجانی در اختیارش، دانشمندان خود کتابشان را به پادشاهها تقدیم میداشته اند تا پادشاه از آنها نسخهها تهیه کند و به کتابخانهها تقدیم کند تا دانشجویان مجانی و آزاد از آنها استفاده کنند. اما ساخت و سازها و خدمات تولیدی دانشجویان و دانشمندان قیمت داشته است.
− قبول داشتن یا نداشتن شما هیچاثری در اصل مطلب نخواهد داشت. انحصار چیزیست که استعمارگران آن را ساختهاند برای کسب منافعشان. شما امروز برای استفاده از یکجورنال علمی حداقل باید ۱۰۰دلار بپردازید. دیروز که مسلمانان بیدار شدند علیه انحصار تنباکو و امروز علیه انحصار علم. لطفاً به روز باشید. تا دیروز انحصار در اقتصاد بود امروز در علم.
− یکبار قانون اساسی ایران را بخوانید جواب سئوالتان را خواهی یافت. نیمساعت هم طول نخواهد کشید.
شما فکر میکنید «نفی انحصارطلبی» که توی قانون اساسی اومده، معنیش نقض قانون کپیرایت است؟
-هیچکس حتی تولیدکننده اثر هم نمیتواند برای استفاده از آن شرط بگذارد و الا یکانحصار ایجاد میشود.
یعنی منی که مثلاً یک کتاب مینویسم، حق ندارم با کپی شدن غیرقانونی کتابم، مخالف باشم؟!
-انحصار چیزیست که استعمارگران آن را ساختهاند برای کسب منافعشان.
چرا فکر میکنیم همه چیز این استعمارگران، بد است؟
-شما امروز برای استفاده از یکجورنال علمی حداقل باید ۱۰۰دلار بپردازید.
میتوانیم استفاده نکنیم. به همین سادگی. زحمت میکشند؛ پس نوش جانشان.
سلام دوباره؛
بله هرگونه انحصارگرایی را بگذارید در کنار فصولی که حق تحصیل و کسب علوم رایگان میخواهد.
-شما امروز برای استفاده از یکجورنال علمی حداقل باید ۱۰۰دلار بپردازید.
میتوانیم استفاده نکنیم. به همین سادگی. زحمت میکشند؛ پس نوش جانشان.
* این یعنی چی که میگید میتونیم استفاده نکنیم؟!
سلام دوست عزیزم محسن جان؛
انحصار و کپی رایت، دو مقوله جدا هستند!
انحصار یعنی اینکه همه نویسندگان مجبور باشد در فلان چاپخانه کتاب چاپ کنند و کسی هم حق راه اندازی چاپ خانه نداشته باشه. این میشه انحصار.
کپی رایت یعنی اینکه وقتی چیزی تولید کردی، کسی نباید بهت زیان مالی بزنه.
علم مجانی؟ مگر عالمان مفت مفت علم کسب کرده اند که علم مفت هم در اختیار دیگران بگذارند؟!
تو همون اسلام که شکستن نماز گناه بزرگیه، برای جلوگیری از زیان جانی و مالی مجوز شکستن نماز هم بهت میدن!
جسارتاً بنظرم شما نه از بلایی که نقص حقوق دیگران به سر فرهنگ و اقتصاد میاره اطلاعی داری، نه از اسلام، نه از قانون، نه از نویسندگی و نه از علم!
به بهانه مبارزه با استعمارگران، حقوق پایه مردم رو لطفاً زیر پا نذارید.
این حرفا دیگه خریدار نداره.
ویندوز انحصاریه و لینوکس مجانی؟ ویندوز تولید “یک” شرکته و تمام بد و خوبش، سود و زیانش، سخت و آسونش هم مال همون شرکته!
لینوکس به دست اقشار مختلف توسعه پیدا میکنه! لینوکس انحصاری نیست، چون ارث پدری کسی نیست!
حقوق سر ماه 30 هزار کارمند مایکروسافت رو شما میدی که حالا انتظار داری مفتی واست تولید هم بکنه؟!
موفق باشی
هوالحق؛ سلام بر شما؛
نوشتهاید: «بحث کردن در مورد چرایی امضا نکردن این پیماننامه توسط ایران، بحثی پیچیده است که طبیعتاً از تخصص من خارج است.» و من هم میگویم از تخصصم خارج است اما چند دلیل را در پاسخ به سئوال«نظر شما در مورد این مشکل چیست؟ شما چه راهحلی برای آن، پیشنهاد میکنید؟» میدهم.
جواب شما بسیار ساده است:
− قانون حق مؤلف یکنوع امتیاز انحصاری به «صاحب» اثر است. انحصار و صاحب کلمههایی هستند که بار اقتصادی در پشت خود دارند.
− ما در سنتهای ایرانی و در دین اسلام چیزی به نام حق مؤلف را به رسمیت نمیشناسیم و باید با آن مبارزه کنیم.
− قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را بخوانید، از وظایف مسلمانان و خصوصاً دولت مبارزه با هر گونه انحصار(چه اقتصادی، چه غیر اقتصادی) عنوان شده است.
− تاریخ گواه داده است که قانون به اصطلاح کپی رایت برای سوداندوزی ایجاد شده است.
− در تاریخ علم ایران آمده است که در دانشگاههای اسلامی، برای دانشطلبان کاغذ، قلم، غذا و برای احشامشان علوفه مجانی در اختیار بوده است تا بتوانند از کتابخانه های بزرگ استفاده کنند.
− به یاد داشته باشید که کتاب قانون ابن سینا و هزاران دیگر همه در زمانی هستند که ایندانشگاهها بر پا بودهاند اما امروز همه میدانند مؤلفش کیست.
اما چه کنیم:
− واقعاً به علم خدمت کنیم نه نام و نان.
− خود را از سیستم عامل ویندوز که انحصاری بودن در ذاتش است دور کنیم و به لینوکس که آزادی را ذات خود میداند برسانیم. لینوکس برای هر برنامهی ویندوزی معادلی مجانی و آزاد دارد که میتوانید به هر شکلی از آن استفاده کنیم.
− یادمان نرود که مسلمانیم و ایرانی، هیچ انحصاری را هیچگونه قبول نداریم.
−به یاد داشته باشیم که اخلاق از فطرت انسانی میآید نه قانون.
یاحق؛
− ما در سنتهای ایرانی و در دین اسلام چیزی به نام حق مؤلف را به رسمیت نمیشناسیم و باید با آن مبارزه کنیم.
− قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را بخوانید، از وظایف مسلمانان و خصوصاً دولت مبارزه با هر گونه انحصار(چه اقتصادی، چه غیر اقتصادی) عنوان شده است.
میشه لطفاً منبع این حرفهاتونو ذکر کنین؟ من فکر نمیکنم، اینطوری باشه؛ چون در مورد محصولات داخلی ثبت شده، قانون کپیرایت رو میتوان پیگیری کرد.
− تاریخ گواه داده است که قانون به اصطلاح کپی رایت برای سوداندوزی ایجاد شده است.
هر کسی حق دارد شرایط استفاده از چیزی رو که تولید کرده، خودش تعیین کنه. در ضمن، همیشه، بحث سوداندوزی نیست.
− در تاریخ علم ایران آمده است که در دانشگاههای اسلامی، برای دانشطلبان کاغذ، قلم، غذا و برای احشامشان علوفه مجانی در اختیار بوده است تا بتوانند از کتابخانه های بزرگ استفاده کنند.
− به یاد داشته باشید که کتاب قانون ابن سینا و هزاران دیگر همه در زمانی هستند که ایندانشگاهها بر پا بودهاند اما امروز همه میدانند مؤلفش کیست.
متاسفانه ارتباط این جمله رو با موضوع این پست، متوجه نشدم.
− یادمان نرود که مسلمانیم و ایرانی، هیچ انحصاری را هیچگونه قبول نداریم.
به هیچوجه، با این حرف، موافق نیستم.
قانون حقوق مؤلفین و مصنفین داخلی، همان کپیرایت و همان کنوانسیون برن نیست. با قانون داخلی ما ملزم به رعایت حقوق اسرائیلیها نیستیم، اما با پذیرفتن کنوانسیون برن مجبوریم.
حرف شما از این نظر که سایتهای دانشگاهی نباید چنین کاری انجام دهند کاملا درست است.
اما به هر حال دلیلی که ما در ایران به استفاده از نرمافزارهای کرک شده و دانلود غیر قانونی کتابها روی آوردیم، (کاری که بیشتر همتیه از طرف دوستان روس و چینی و تایوانی)، توجیههای خودش رو داره و من به شخصه نمیتونم رها کنمشون! چون هیچ کاریم انجام نمیشه
*
از طرف دیگه، در جامعه ما هیچ شرمی در این زمینه دیگه وجود نداره و باعث شده حتی کتابهای چاپ داخل رو هم اسکن میکنیم و ناشرش رو به خاک سیاه میشونیم. (بیشتر در زمینه داستان)
توجیهمون هم اینه که پول نداریم کتابش رو بخریم یا توی شهرستان ما توزیع نمیشه یا دیگه چاپش نیست
*
این عمل به یک بیماری در جامعه ما تبدیل شده (از پیشگیری گذشته، سرطان شده)، اما به تنهایی نمیشه با این مقوله مقابله کرد.
شما در ۲ جلد کتاب جامعهشناسی خودمانی، خیلی از مشکلات جامعه ما رو میبینین که دست در دست هم به این نقطه رسیدیم. که کسی درست نمیدونه کجا رو باید اول درمان کنه و حتی به طرف درمان هم حرکت نمیکنیم.
*
به نظرم تنها کاری که شما که استاد دانشگاهید میتونین انجام بدین، صدور بخشنامهای حداقل در دانشگاه خودتونه که استادها در سایتهای رسمی چنین کاری نکنند
جانا سخن از زبان ما میگویی.
متأسفانه بخشی از حرف شما درست نیست. استفاده از نرمافزارهای کرک شده خارجی در ایران قانونی است. اگر تایوانیها تخلف میکنند، و بر خلاف معاهداتی که پذیرفتهاند عمل میکنند، ایران چنین معاهداتی را نپذیرفته است که ما بخواهیم به آنها پایبند باشیم.
و البته رعایت حقوق مؤلفین و مصنفین داخلی ضروری است، چون قانون کشور است. اگر کوتاهی شده است دولت باید پیگیری کند تا حقوق مؤلفین ایرانی استیفا شود.
این حرف درست نیست. قانونی نداریم که گفته باشه قانونیه؛ فقط قانونی برای استفاده نکردنش نداریم.
درسته که توی ایران قانون کپیرایت برای محصولات خارجی وجود نداره؛ اما رعایت اخلاق این وسط چی میشه؟ شما خودتون راضی میشید یکی بیاد و حاصل تلاشهای شما رو همینجوری استفاده کنه؟
جناب آقای دامن افشان
رعایت قانون کپیرایت در یک جامعه نیاز به دو عامل دارد. اول کنترل عامل بیرونی است که در کشور ما در بعضی از ابعاد تقریباً وجود ندارد. دوم کنترل درونی است که مستلزم داشتن یک جامعه اخلاقی است. که آن هم تقریباً موجود نیست. زیرا جامعه اخلاقی دو ویژگی مهم دارد.
۱) اول این که در آن به راحتی بتوان کار اخلاقی انجام داد.
۲) کار اخلاقی در آن به فراوانی انجام گردد.
موسوی ندوشنی
ممنون آقای دکتر به خاطر ارایه دیدگاهتون. فقط یک سوال: آیا منظور شما از عامل بیرونی، بحث تحریم و گرانی ارز و غیره است؟
به نظر من، مهمترین عامل بیرونی داشتن قوانین داخلی و پیگری قضایی ناشران و همکاری پلیسه
شما ببینید سایتی مثل demonoid رو که یکی از بهترین سایتهای تورنت بود، کلهپا کردنش…
شرکتهای فیلمسازی اون قدر فشار آوردن، تا چندتا شرکتی که وظیفه ارائه DNS به سایتها رو دارن، به دیمونوید خدمات ندن!
یعنی پاک کردنش از تو اینترنت!
ما الان حتی قانونی نداریم که کتاب چاپ داخل رو کسی اسکن نکنه. (یعنی قانون حمایتی داریم که خیلی قدیمیه) اما قانونی که بیاد و سایت خاطی رو ببنده نداریم
این یکی از عوامل خارجیه
در مورد محصولات داخلی، یه سری قوانین داریم؛ هر چند در بعضی از موارد، حق به حقدار نمیرسه. در بعضی از موارد هم، فرد زیاندیده یا اصلاً پیگیری نمیکنه و یا از پیگیری کردن، خسته میشه.
با این حال، فکر میکنم اگه فرد زیاندیده، شکایت کنه و به صورت جدی، پیگیری کنه، میتونه یه کارهایی بکنه. به عنوان مثال، ماجرای سایت کتابناک رو به یاد بیارید. یکی از کاربران، عمداً یا غیرعمداً، یک کتاب غیرآزاد رو روی سایت آپلود کرده بود. وقتی صاحب کتاب متوجه شد، شکایت کرد و اگه اشتباه نکنم، مدیر سایت، ۵ میلیون تومن، جریمه شد.
با سلام
ابتدا از این که میتوان در این وبلاگ تعامل نمود خرسندم و لاجرم از شما ممنون.
اما راجع به سوال شما، منظور از عامل بیرونی قانون و مجریان آن است. اولاً ما در پارهای از موارد در حقوق مالکیت معنوی ضعف ضابطه داریم. اگر هم نداشته باشیم در اجرای آن اهمال میشود. مثلاً در تهران مجتمعهایی را داریم که نرمافزارهای مختلف را بهصورت غیر مجاز میفروشند و احدی هم متعرض آنها نمیشود.
ثانیاً اگر من نوعی به ضعفهای موجود کاری نداشته باشم و بخواهم اخلاقی عمل کنم و نرمافزار مورد نظرم را بخرم. اگر به سهولت قابل دسترس بود و قیمت آن مثلاً ۱۰۰ هزار تومان بود آنگاه به سهولت و فراوانتر کار اخلاقی صورت میگرفت. اما اگر دسترسی به آن بسیار دشوار و حتی غیر ممکن (تحریم) و قیمت آن نیز ۷ میلیون تومان بود (گرانی ارز) آنگاه برای انجام عمل اخلاقی باید زحمت فوقالعادهای را متحمل شد. بنابراین در این شرایط از افراد نمیتوان انتظار فعل اخلاقی داشت. البته این قاعده در مورد سایر مولفههای جامعه نیز جاری و ساری است.
در خاتمه بنده قانون را چیز بسیار خوبی میدانم اما از طرفی دیگر بر این باورم که جامعه به اخلاق هم نیازمند است. اگر به زبان ریاضی بخواهیم صحبت کنیم. قانون زیر مجموعه اخلاق است.
کار این شرکتهای نرمافزاری قانونی است، وقتی ایران به کنوانسیون برن نپیوسته است، چگونه میذشود قانونی که وجود ندارد اجرائی کنیم؟ و البته نباید اینطور مطلق حکم به بیاخلاقی کسانی که با نگاه غربیها به مالکیت معنوی موافق نیستند بدهید. بسیاری گسترش مالکیت معنوی به صورت مطلق و بروز پدیدههائی مانند پتنتهای نرمافزاری را غیراخلاقی میدانند، چرا که سد راه فناوری است و به طور خاص مانع جدی راه تولید نرمافزارهای آزاد/متنباز است.
ملاحظه بفرمائید:
بنیاد نرمافزار آزاد: مبارزه با پتنتهای نرمافزاری
https://www.gnu.org/philosophy/fighting-software-patents.html
و همچنین نمونههای جالبی از چنین پتنتهائی (فقط با یک کلیک!)
http://press.ffii.org/Press%20releases/Amazon%20one-click%20patent%20still%20lingering%20in%20Europe%20after%2015%20years
سلام
با شما موافقم که مردم در ایران برای حق نشر ارزشی قائل نیستند مخصوصا موارد دیجیتالی مانند نرمافزار و …. مانع اصلی پول هست. حتی اگر خرید کتاب از سایتهایی خارجی راحت بود به خاطر قیمت بالای اونها استقبال زیاد نمیشد. من الان برای تحصیلات تکمیلی در خارج از کشور زندگی میکنم. حتی اینجا هم کتاب و نرم افزار و غیره گران هستند چه برسد با دلار ۳۵۰۰ تومانی. خودم وقتی ایران بودم تنها نرمافزارهای غیر قانونی که داشتم آفیس و نرمافزار متلب بودن که البته مجبور به استفاده از اونجا برای تحقیق و نوشتن پایان نامه بودم و بقیه نرم افزارهایم مجانی و یا با لایسنس صحیح بودن.
نتیجه گیری:
با شرایط کنونی ایران (تحریم، قیمت دلار، حقوق و …) نمیتوان انتظار داشت که مردم به صورت کامل کپیرایت رو رعایت کنن. تنها کاری که میشه کرد این هست که مردم رو تشویق کنیم به کم کردن نقض کپی رایت.
سلام
با حرفهای شما موافقم.
هدفم از این نوشته، این بود که بگم نباید در سایتهای دانشگاهی، به صورت آشکار، کتابها و نرمافزارهای غیرآزاد رو منتشر کنیم. اگه این کار، ادامه پیدا کنه، کمکم این کار، به یه کار عادی تبدیل میشه و باعث نقض بیشتر قانون کپیرایت میشه.
همانطور که بالاتر عرض شد، وقتی ایران به کنوانسیون برن نپیوسته است، بنابراین عرضه این محتوا در سایتهای دانشگاهی ایران کاری قانونی است و نمیتوان و نباید جلوی آن را گرفت.
سلام،
شما وقتی نیاز به کتابی دارید اونو چطور تهیه و مطالعه میکنید؟
سلام
اگر منظورتون از این سوال، دانلود غیرقانونی کتابهای غیرآزاد هست، باید بگم که همونطور که میدونین، این بحث به دلیل شرایط خاص اقتصادی و سیاسی کشورمون، خیلی پیچیده هستش و بنابراین در یک یا چند کامنت، نمیشه تمام جنبههای اون رو بررسی کرد. مطمئن باشید که خودم هم دوست دارم در نوشتههای بعدی «پانویس»، به این موضوع بپردازم. اتفاقاً چند تجربه شخصی متفاوت هم در رابطه با تماس با صاحبان آثار غیرآزاد دارم که به زودی بیانشون میکنم. پس لطفاً منتظر بمونید.
سلام،
پس منتظر میمونم؛ خیلی دوست دارم بدونم آیا طبق قوانین داخلی و بینالمللی آیا ما حق دانلود کتب رو داریم یا نه؟!
بله. اصلاً عنوانی که برای مطلب انتخاب شده (“رعایت نشدن قانون کپیرایت در دانشگاهها”) صحیح نیست، چرا که ایران اصلاً کنوانسیون برن برای کپیرایت را نپذیرفته و به عبارت دیگر آنچه با مسامحه قانون کپیرایت خوانده شده است، در ایران اصلاً قانون نیست که ما بخواهیم آن را رعایت کنیم. البته در ایران حقوق مؤلفین و مصنفین ایرانی به رسمیت شناخته شده است و ما موظفیم آن را رعایت کنیم. با این وجود تعهدی نسبت به دیگر کشورها ندادهایم و قانوناً میتوانیم کتابهای دیگر کشورها را کپی کرده و مورد استفاده قرار دهیم.
بنابراین این جمله اشکال دارد:
“یکی از قوانینی که متاسفانه در ایران، مظلوم واقع شده است، قانون کپیرایت است.”