یکی از مسائلی که اغلب در هنگام صفحهآرایی کتابهای دانشگاهی با آن برخورد میکنم، وجود واژهنامه انگلیسی به فارسی به جای واژهنامه فارسی به انگلیسی در آنها است. با وجود اینکه تقریباً تمام نویسندگان کتابهای علمی و دانشگاهی، یک واژهنامه انگلیسی به فارسی را هم در انتهای کتابهای خود قرار میدهند، به نظر من بنا به دلیلی که در ادامه میآورم، وجود این واژهنامه در کتابهای فارسی ضروری نیست.
قبل از بیان این دلیل میخواهم به این سوال جواب بدهم که بودن واژهنامه فارسی به انگلیسی در انتهای کتابهای فارسی چه فایدهای برای خوانندگان کتاب دارد.
فرض کنید در حال خواندن کتابی در زمینه محیط زیست هستید که در آن با واژهای مثل «زیستتوده» برخورد میکنید که کنجکاو میشوید بیشتر در مورد آن بدانید؛ اما وقتی در منابع فارسی مثل وب فارسی جستجو میکنید، چیز زیادی دستگیرتان نمیشود. اینجاست که باید جستجو در منابع انگلیسی را امتحان کنید که اگر معادل انگلیسی آن را ندانید، راه به جایی نمیبرید؛ اما اگر در انتهای کتاب، واژهنامه فارسی به انگلیسی وجود داشته باشد، خیلی راحت میتوانید به ترتیب حروف الفبای فارسی، معادل انگلیسی آن را پیدا کرده و در وب انگلیسی به دنبال مطالبی در مورد معادل انگلیسی آن که Biomass میشود، بگردید.
اما آیا وجود واژهنامه انگلیسی به فارسی نیز ضروری است؟
ما زمانی به یک واژهنامه انگلیسی به فارسی مراجعه میکنیم که به دنبال معادل فارسی یک واژه انگلیسی باشیم؛ پس چون در یک کتاب فارسی، طبیعتاً واژه انگلیسیای وجود ندارد، پس نیازی هم به وجود یک واژهنامه انگلیسی به فارسی در یک کتاب فارسی نیست؛ بنابراین این واژهنامه عملاً بدون استفاده میماند.
شاید گفته شود که اگر این واژهنامه فایدهای نداشته باشد، ضرری هم ندارد؛ اما این طور نیست. فراموش نکنیم که حذف واژهنامه انگلیسی به فارسی در کتابهای فارسی، با در نظر گرفتن تیراژ هزاری کتابها باعث مصرف کمتر کاغذ، تخریب کمتر محیط زیست و همچنین پایین آمدن قیمت نهایی کتاب و در نهایت باعث فروش و خواندن بیشتر آن میشود.
شما چه فکر میکنید؟ آیا واژهنامه انگلیسی به فارسی را ضروری میدانید؟
در نوشتههای بعدی این وبلاگ، باز هم درباره مسایل مربوط به کتاب خواهم نوشت. اگر میخواهید از انتشار این نوشتهها باخبر شوید، میتوانید به طور رایگان، مشترک خوراک «پانویس» شوید و یا برای اشتراک ایمیلی، ایمیل خود را در کادر زیر وارد و ثبت کنید:
دقت داشته باشید که برای فعالسازی اشتراک ایمیلی، باید ایمیلی که از طرف وبلاگ برایتان فرستاده میشود را تأیید کنید.
لینک ثابت: https://panevis.ir/?p=1409
سلام
یک سوالی دیگه ای که من داشتم این بودکه
توی پایان نامه یا کتاب وقتی که واژه نامه هست آیا نیازی هم به ذکر ترجمهی کلمه در پانویس هست یا نه؟
ممنون
به هیچوجه. پانویس جای ترجمه کلمات نیست.
سلام، همانطور که در بالا نوشتم من نظرم این است که دانشجویان بویژه دانشجویان فنی باید از کتاب های درسی انگلیسی استفاده کنند. اگرچه این امر به نظر خودم بدیهی می آید اما دیده ام که دانشجویان در این خصوص خیلی مقاومت می کنند. البته شاید یکی از دلایل آن ضعف زبان آنها باشد. می خواستم خواهش کنم از آن جهت که تعداد زیادی از دانشجویان و اساتید سایت شما را مطالعه می کنند اگر صلاح بدانید این مطلب را در یک پست مجزا مطرح کنید تا دانشجویان و همکاران نظرات خود را در این خصوص بیان کنند.
ارادتمند
فکر خوبیه. حتماً پستی رو به این موضوع اختصاص میدم.
سلام
وقت شما بخیر
ببخشید من یه کتاب دارم میخوام تایپش کنم میشه لطف کنید اگر فایل آمادهی کتاب رو دارید برام بفرستید که من داخل همون فایل تایپ کنم؟
با سپاس فراوان
موفق و پیروز باشید
اگر منظورتون از فایل، فایل ورد هستش، باید بگم که من از نرمافزار ورد استفاده نمیکنم؛ بلکه کتابهامو با استفاده از سیستم
حروفچینی لاتک و بسته زیپرشین آماده میکنم و یک کلاس هم برای این کار طراحی کردم. در صورت تمایل، میتونید این کلاس
رو از طریق این صفحه، خریداری کنید.
سلام
من فکر می کنم این موضوع خیلی به رشته تخصصی کتاب مربوط می شود. مثلا در رشته خودم -مهندسی بیمارستان- کتاب به زبان فارسی بسیار کم است و وجود یک واژه نامه انگلیسی به فارسی در انتهای کتابهای تخصصی مهندسی بیمارستان باعث فهم بهتر متون انگلیسی می شود.
وجود انواع پیوست ها به نظرم به نوع کتاب خیلی بستگی داره!
مثلا یه کتاب خوب و حجیم که مورد ارجاع بسیاری از افراده هر چقدر هم حواشی اطرافش باشه مفیده.
البته بهتره یه کم نویسنده های ما هم سعی کنند از تکنولوژی استفاده کنند مثلا خیلی از چیزها رو می تونن برای جلوگیری از افزایش حجم کتاب و دسترسی سریع تر روی اینترنت قرار بدن.
حتی بهتره علاوه بر نمایه ی فارسی، یه نمایه ی انگلیسی هم داشته باشند (در این صورت وجود واژه نامه ی انگلیسی به فارسی هم شاید مفید بشه)
با سلام،
1) واژهنامه انگليسي به فارسي در موضوعاتي كه ترجمههاي متنوع و بعضاً سليقهاي براي واژگان آنها وجود دارد، ميتواند بعضاً مفيد باشد. مثلاً فرض كنيد شما در يك كتاب به دنبال مطلب براي موضوع خاصي ميگرديد. اگر نويسنده معادلي فارسي براي كلمه كليدي مد نظر شما در نظرگرفته باشد كه شما به هر دليلي يا آن را بلد نيستيد يا آن معادل متداول نيست، واژهنامه انگليسي به فارسي به شما در پيدا كردن مطلب مد نظرتان كمك ميكند. البته شايد اين شرايط براي همه رشتهها و موضوعها وجود نداشته باشد.
2) براي رفع اين مشكل تعداد صفحات، نويسندگان ميتوانند واژهنامه انگليسي به فارسي را خلاصهتر تهيه كنند، چرا كه واقعاً ضرورتي ندارد واژهنامه انگليسي به فارسي و واژهنامه فارسي به انگليسي دقيقاً از نظر تعداد واژگان معادل هم باشند.
سلام، من قبلا تجربه ترجمه و چاپ یک کتاب دانشگاهی را داشته ام. الان که به آن روزهایی که مشغول ترجمه کتاب بودم فکر می کنم بسیار تاسف می خورم که وقتم را برای چنین کاری تلف کرده ام. به نظر من دانشجو باید کلیه دروس خود را از روی کتاب های انگلیسی بخواند و خواندن کتاب های فارسی اشتباه بزرگی است. البته توجه شود که منظورم دانشجویان رشته های مهندسی، علوم پایه و پزشکی است.
سلام. نگاه جالبی به موضوع داشتید. وجود واژه نامه انگلیسی به فارسی خیلی ضروری نیست اما گاهی وقت ها به درد می خوره، مثلا شما تصور کنید که یک کتاب انالیز دارید که واژه نامه انگلیسی به فارسی خوبی هم تو انتهاش داره، وبعد یه کتاب انگلیسی در مورد آنالیز رو هم در نظر بگیرید، هر موقع که معنی کلمه ای رو توی اون کتاب انگلیسی ندونید (چون گاهی نیاز هست معادل فارسی کلمات رو بدونیم) به جای رجوع کردن به کتاب های دیکشنری بزرگ اصطالاخات ریاضی که کلی هم توش لغت داره که ما اصلا لازم نداریم می تونیم از همون واژه نامه جمع و جور آخر کتاب آنالیزمون استفاده کنیم.
یه روش خوب دیگه هم که به نظر من میرسه (با توجه به فراگیری گوشی های هوشمند و تبلت ها و کامپیوترها) و نمی دونم چرا تا به حال استفاده نشده اینه که یه نرم افزار دیکشنری نوشته بشه و نویسنده های کتاب ، واژه نامه های فارسی به انگلسی و انگلیسی به فارسی رو داخل اون نرم افزار وارد کنن و ناشران و یا نویسندگان کتاب ها این دیکشنری رو روی اینترنت بزارن تا کسایی که میخوان، این نرم افزار رو دانلود کنن و روی گوشی و یا تبلت و… نصب کنن و به شکل راحت تری ازش استفاده کنن
با عرض سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات.
قطعاً وجود واژه نامه انگلیسی به فارسی ضروری و الزامی نیست.