این روزها که ویروس جدید کرونا داره روز به روز شیوع بیشتری پیدا میکنه، اطلاعات غلط و شایعات زیادی هم در مورد این ویروس داره دست به دست میشه که امنیت روانی خیلیها رو مختل کرده. چند روز پیش آخرین توصیهها و اطلاعات مهم سایت سازمان جهانی بهداشت (WHO)، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا (CDC)، سرویس ملی سلامت انگلیس (NHS) و انجمن روانشناسی آمریکا (APA) در مورد ویروس جدید کرونا یا همون COVID-19 رو توی اینستاگرامم گذاشتم. توی این پست نسخه کاملترش رو مینویسم. اول از همه ببینیم اصلاً ویروس کرونا چیه.
ویروس کرونا چیست؟
ویروسهای کرونا خونواده بزرگی از ویروسها هستن که ممکنه باعث بیماریهایی در حیوانات و انسانها بشن. در مورد انسانها چندین ویروس کرونا شناسایی شده که باعث بیماریهای تنفسیای از سرماخوردگی معمولی گرفته تا بیماریهای شدیدتری مثل سندرم خاورمیانهای تنفسی (مرس) و سندرم حاد تنفسی (سارس) میشن.
کوید-۱۹ (COVID-19) چیست؟
کوید-۱۹ بیماری عفونیای هستش که جدیدترین ویروس کرونای شناساییشده باعثش میشه و همون چیزیه که این روزها در صدر اخباره. این اسم رو سازمان جهانی بهداشت رسماً در تاریخ ۱۱ فوریه ۲۰۲۰ روی این بیماری گذاشته. توی این اسم، CO مخفف corona و VI مخفف virus و D مخفف disease و 19 هم مخفف 2019 هستش.

ویروس جدید کرونا
علائم ویروس جدید کرونا چیست؟
شایعترین علائم ویروس جدید کرونا تب، سرفه خشک و تنگی نفسه. بعضی از بیمارها ممکنه کوفتگی، درد، گرفتگی بینی، آبریزش بینی، سوزش گلو یا اسهال داشته باشن. این علائم معمولاً خفیف هستن و به تدریج خودشون رو نشون میدن. بعضی از افراد به این ویروس مبتلا میشن اما هیچ علائمی نشون نمیدن و احساس ناخوشی نمیکنن. بیشتر افراد (حدود ۸۰ درصد) بدون نیاز به مراقبتهای خاصی بهبود پیدا میکنن. حدود ۱ نفر از هر ۶ نفر که مبتلا به ویروس کرونا میشن، به شدت بیمار میشن و دچار تنفسهای دشوار میشن.
ویروس جدید کرونا چطور منتقل میشود؟
ما کوید۱۹ رو از افرادی که این ویروس رو دارن، میگیریم. این بیماری میتونه از یک فرد به فرد دیگه از طریق قطرات ریز بینی یا دهان یک فرد مبتلا که موقع سرفه و نفس کشیدن پخش میشه، منتقل بشه. این قطرات ریز روی اشیا و سطوح اطراف فرد مبتلا میشینن. بقیه افراد با لمس این اشیا و سطوح و بعدش لمس چشمها، بینی و دهان خودشون کوید-۱۹ رو میگیرن. علاوه بر این اگه کسی توی قطرات ریز حاصل از سرفه و بازدم یک بیمار مبتلا به کوید-۱۹ نفس بکشه، مبتلا به کوید-۱۹ میشه. به همین خاطره که باید از فرد مبتلا بیشتر از ۱ متر فاصله بگیریم.
راههای پیشگیری از ابتلا به ویروس جدید کرونا چیست؟
- از تماس نزدیک با افرادی که سرفه و عطسه میکنن، خودداری کنین و حداقل ۱ متر ازشون فاصله بگیرین.
- از لمس چشمها، دماغ و دهانتون خودداری کنین.
- وقتی علائمی مثل سرفه و عطسه دارین، توی خونه بمونین.
- موقع سرفه و عطسه، دماغ و دهانتون رو با دستمال یکبار مصرف بپوشونین و بعدش دستمال رو توی سطل زباله دردار بندازین. اگه دستمال ندارین، آرنجتون رو خم کنین و توی اون سرفه و عطسه کنین.
- سطوح و اشیایی که معمولاً خیلی لمس میشن، مثل دستگیره در، لبه میز، دکمههای آسانسور، خودکار و… رو با اسپریهای تمیزکننده، تمیز و ضدعفونی کنین.
- دستهاتون رو مرتب با آب و صابون به مدت حداقل ۲۰ ثانیه بشورین؛ مخصوصاً بعد از رفتن به توالت، قبل از خوردن، بعد از فین کردن و سرفه کردن و عطسه کردن. اگه دسترسی به آب و صابون نداشتین، از یه محلول ضدعفونیکننده دست بر پایه الکل با حداقل ۶۰ درصد الکل استفاده کنین.
- استفاده از ماسک به افراد عادی پیشنهاد نمیشه. این ماسکها برای کسانیه که علائم ویروس کرونا رو نشون میدن تا به جلوگیری از انتشار ویروس به دیگران کمک کنن. استفاده از ماسک همچنین برای پرسنل بهداشتی و کسانی که از افراد مبتلا توی خونه یا مراکز بهداشتی مراقبت میکنن، الزامیه.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر ویروس جدید کرونا هستند؟
سازمانهای پزشکی هنوز در حال یادگیری اطلاعات بیشتری در مورد اینکه این ویروس چطور روی افراد تاثیر میذاره، هستن؛ اما افراد مسن و اونهایی که بیماریهای زمینهایی مثل فشار خون بالا، مشکلات قلبی یا دیابت دارن، بیشتر در معرض خطر هستن. حدود ۲ درصد از مبتلایان جونشون رو از دست میدن. افرادی که تب، سرفه و تنفس مشکل دارن، باید خدمات پزشکی دریافت کنن.
آیا آنتیبیوتیکها در پیشگیری و درمان ویروس کرونا مؤثر هستند؟
خیر. آنتیبیوتیکها تاثیری روی ویروسها ندارند. آنتیبیوتیکها فقط روی باکتری تاثیر میذارن. کوید-۱۹ بر اثر یه ویروس به وجود میاد؛ پس آنتیبیوتیک روش اثری نداره. آنتیبیوتیکها نباید برای پیشگیری یا درمان کوید-۱۹ استفاده بشن.
آیا واکسن، دارو یا درمانی برای ویروس کرونا وجود دارد؟
هنوز نه. تا این لحظه هیچ واکسن و داروی خاصی برای پیشگیری یا درمان کوید-۱۹ وجود نداره. با وجود این، اونهایی که درگیر این بیماری میشن، باید مراقبت دریافت کنن تا علائمشون فروکش کنه. کسانی که علائم شدید دارن، باید توی بیمارستان بستری بشن.
البته چند واکسن و دارو در حال حاضر در حال آزمایشهای کلینیکی هستن ولی تا تایید نهایی هنوز فاصله داریم. مؤثرترین راه برای محافظت از خودتون و دیگران در برابر کوید-۱۹، شستن مرتب دستها، پوشوندن دهان و بینی موقع سرفه با دستمال یکبارمصرف یا آرنج خمیده و حفظ فاصله حداقل یک متری از کسانی که سرفه یا عطسه میکنن، هستش.
برای محافظت از خودم باید ماسک بزنم؟
افرادی که علائم تنفسیای مثل سرفه ندارن، نیازی به زدن ماسک ندارن. سازمان جهانی بهداشت استفاده از ماسک رو برای کسانی که علائمی از کوید-۱۹ دارن و همچنین اونهایی که از افراد دارای علائمی مثل سرفه یا تب مراقبت میکنن، پیشنهاد میکنه. علاوه بر اینها استفاده از ماسک برای کارکنان بهداشت که در خونه یا مراکز بهداشتی از کسی مراقبت میکنن، ضروریه.
نحوه درست زدن ماسک، استفاده کردن، درآوردن و دورانداختن آن چیست؟
نحوه درست زدن ماسک و استفاده کردن و درآوردن و دورانداختنش به این صورته:
- اول طبق سوال قبلی ببینین اصلاً باید ماسک بزنین یا نه.
- قبل از لمس کردن ماسک، دستتون رو با ژل ضدعفونیکننده بر پایه الکل یا آب و صابون تمیز کنین.
- ماسک رو خوب بررسی کنین و مطمئن بشین پارگی یا سوراخ نداشته باشه.
- ببینین کدوم طرفش باید رو به بالا باشه. نوار فلزیش باید رو به بالا قرار بگیره.
- مطمئن بشین که طرف رنگی ماسک باید رو به بیرون باشه.
- ماسک رو روی صورتتون بذارین. نوار فلزیش رو فشار بدین تا قشنگ به شکل بینیتون دربیاد و روش بشینه.
- پایین ماسک رو بکشین پایین تا دهان و چونهتون رو بپوشونه. دقت کنین که هیچ فاصلهای نباید بین صورت و ماسک وجود داشته باشه. اگه ریشتون بلنده، کوتاهش کنین. هنگام استفاده از ماسک بهش دست نزنین. اگه ماسکتون خیس و مرطوب شد، با یه ماسک جدید خشک عوضش کنین. هیچوقت از یه ماسک یکبارمصرف، دو بار استفاده نکنین.
- برای درآوردن ماسک، بدون اینکه قسمت جلوییش رو لمس کنین، بندهاش رو از پشت گوشتون خارج کنین و ماسک رو دربیارین. دقت کنین ماسک با صورت و لباستون تماس پیدا نکنه.
- ماسک رو بلافاصله توی یه سطل آشغال دردار بندازین.
- موقعی که ماسک روی صورتتونه، اگه به صورت اتفاقی قسمت جلوییش رو لمس کردین و همچنین بعد از انداختن ماسک توی سطل، دستهاتون رو با ژل ضدعفونیکننده بر پایه الکل تمیز کنین. اگه روی دستهاتون به وضوح لکهای میبینین، با آب و صابون بشورینشون.
برای یادگیری بهتر این مراحل، ویدیوی پایین که سازمان جهانی بهداشت درستش کرده رو ببینین (اگه ویدیو رو نمیبینین، فیلترشکنتون رو روشن کنین و صفحه رو ریفرش کنین):
اطلاعات کاملتر رو میتونین توی صفحه «کی و چطور از ماسک استفاده کنم؟» از سایت سازمان جهانی بهداشت ببینین.
دوره نهفتگی کوید-۱۹ چقدر است؟
دوره نهفتگی به زمان بین گرفتن ویروس کرونا و شروع آشکار شدن علائم این بیماری گفته میشه. بیشتر تخمینهای دوره نهفتگی برای کوید-۱۹ بین ۱-۱۴ روز و در اغلب موارد، حدود ۵-۶ روزه. این تخمینها هر وقت اطلاعات بیشتری در دسترس قرار بگیره، بهروزرسانی میشن.
امکان دارد از یک منبع حیوانی مبتلا به کوید-۱۹ بشوم؟
با وجود اینکه به نظر میرسه این ویروس از یک منبع حیوانی پدیدار شده باشه، در حال حاضر فقط از انسان به انسان منتقل میشه. با وجود این موقع بازدید از بازار حیوانات، برای محافظت از خودتون، از تماس مستقیم با حیوانات و سطوحی که در تماس با حیوانات هستن، خودداری کنین. در کل همیشه غذای سالم و امن مصرف کنین. گوشت خام، شیر و اعضای حیوانات رو با احتیاط حمل کنین. از مصرف گوشت خام و محصولات حیوانیای که به اندازه کافی پخته نشدن، خودداری کنین.
امکان دارد کوید-۱۹ را از حیوان خانگیام بگیرم؟
چندین سگ و گربه (گربههای خانگی و یک ببر) که در تماس با آدمهای آلوده بودن، تست کوید-۱۹شان مثبت شده. علاوه بر این به نظر میرسه راسوهای اهلی در برابر این ویروس در معرض خطر هستن. توی شرایط آزمایشگاهی، هم گربهها و هم راسوها قادر بودن عفونت رو به بقیه حیوانات گونه خودشون منتقل کنن؛ اما مدرکی وجود نداره که این حیوانات بتونن بیماری رو به انسان منتقل کنن یا نقشی در انتشار کوید-۱۹ داشته باشن. کوید-۱۹ اساساً از طریق قطرات ریز تولیدشده از سرفه، عطسه یا صحبت کردن یک شخص آلوده پخش میشه.
همچنان پیشنهاد میشه افراد مبتلا به کوید-۱۹ و افرادی که در معرض خطر هستن، تماسشون رو با حیوانات محدود کنن. موقع لمس یا نگهداری حیوانات، مراقبتهای بهداشتی اولیه باید اجرا بشه: بعد از لمس حیوانات، غذاشون یا وسایلشون دستهاتون رو بشورین. همچنین از بوسیدن، لیسیدن و دادن از غذای خودتون به اونها خودداری کنین.
ویروس جدید کرونا چقدر روی سطوح زنده میماند؟
مهمترین چیز برای دونستن در مورد ویروس کرونا روی سطوح اینه که این ویروسها میتونن به راحتی با ضدعفونیکنندههای خانگی معمولی کشته بشن. مطالعات نشون داده که ویروس کرونای جدید میتونه تا ۷۲ ساعت روی پلاستیک و استیل، کمتر از ۴ ساعت روی مس و کمتر از ۲۴ ساعت روی کارتن زنده بمونه. به طور کلی ویروسها روی سطوح غیرمنفذدار مثل استیل و پلاستیک بیشتر از سطوح منفذدار مثل پارچه و دستمال زنده میمونن.
اگه فکر میکنین یه سطحی آلوده شده، با مایعهای ضدعفونیکننده ساده تمیزش کنین تا ویروس کشته بشه. دستهاتون رو با ژلهای ضدعفونیکننده بر پایه الکل یا با آب و صابون تمیز کنین. از لمس چشمها، دهان و بینیتون خودداری کنین.

ویروس جدید کرونا
آبوهوای گرم شیوع کوید-۱۹ را متوقف میکند؟
هنوز معلوم نیست آبوهوا و دما روی انتشار کوید-۱۹ تاثیر دارن یا نه. بعضی دیگه از ویروسها مثل سرماخوردگی معمولی و آنفلوآنزا توی ماههای سرد سال بیشتر پخش میشن؛ اما معنیش این نیست که کسی این ویروسها رو توی ماههای دیگه نمیگیره. در حال حاضر معلوم نیست میزان پخش شدن کوید-۱۹ وقتی هوا گرمتر میشه، کاهش پیدا میکنه یا نه.
دریافت بسته از منطقهای که در آن کوید-۱۹ گزارش شده، امن است؟
آره. احتمال اینکه یه فرد آلوده، بستههای پستی رو آلوده کنه، کمه. همچنین ریسک گرفتن ویروسی که باعث کوید-۱۹ میشه، از بستهای که جابجا شده و در معرض شرایط و دمای مختلفی بوده، پایینه. (از خودم: البته اگه فاصله بین مبدا و مقصد کوتاهه، بهتره احتیاط کنین و موقع گرفتن و باز کردن بسته مراقب باشین و بعدش حتماً دستهاتون رو با آب و صابون بشورین و سطوحی که بسته باهاش تماس داشته رو ضدعفونی کنین.)
آیا کاری هست که نباید انجام بدهم؟
کارهای پایین در مقابل کوید-۱۹ مؤثر نیستن و حتی میتونن مضر باشن:
- سیگار کشیدن
- خوردن دمنوشهای گیاهی سنتی
- زدن همزمان چند تا ماسک
- خوددرمانیهایی مثل مصرف آنتیبیوتیک
در هر حالت اگر تب، سرفه و تنفس مشکل دارین، دنبال خدمات پزشکی باشین تا ریسک شدیدتر شدن بیماری رو کم کنین. همچنین سابقه سفرهای اخیرتون رو با کادر درمانی در میون بذارین.
زنان باردار در مقایسه با مردم عادی، در مقابل ویروس جدید کرونا آسیبپذیرتر یا بیشتر در معرض خطر هستند؟
از گزارشهای علمی منتشرشده تا این لحظه اطلاعاتی درباره آسیبپذیری زنان باردار در مقابل کوید-۱۹ وجود نداره. زنان باردار تغییرات ایمونولوژیکی و فیزیولوژیکیای رو تجربه میکنن که ممکنه اونها رو در برابر عفونتهای تنفسی ویروسی آسیبپذیرتر کنه. تب بالا در طول ۳ ماهه اول بارداری میتونه خطر بیماریهای مادرزادی خاصی رو برای نوزاد افزایش بده.
زن باردار مبتلا به کوید-۱۹ میتواند ویروس را به جنین یا نوزادش منتقل کند؟
ویروسی که باعث کوید-۱۹ میشه، بیشتر از راه تماس نزدیک با فرد آلوده و از طریق قطرات ریز تنفسی منتقل میشه. هنوز مشخص نیست یه زن باردار مبتلا به کوید-۱۹ بتونه قبل، در حین و بعد از بارداری ویروس رو به جنین یا نوزادش منتقل کنه. با وجود این در کیسهای محدود اخیر از نوزادان متولدشده از مادران مبتلا به کوید-۱۹ که در مقالههای داوری همتاشده چاپ شده، تست هیچکدوم از نوزادان برای ویروسی که باعث کوید-۱۹ میشه، مثبت نشده. علاوه بر این، این ویروس توی نمونههایی از مایع آمنیوتیک و شیر مادر شناسایی نشده. مایع آمنیوتیک به مایع درون کیسه آمنیوتیک در رحم مادر گفته میشه که جنین داخلش رشد میکنه.
چطور با استفاده از مایع سفیدکننده (وایتکس)، محلول ضدعفونیکننده درست کنم؟
برای درست کردن محلول ضدعفونیکننده با استفاده از مایع سفیدکننده یا همون وایتکس کافیه ۵ قاشق غذاخوری وایتکس رو با حدود ۴ لیتر آب سرد یا ۴ قاشق چایخوری وایتکس رو با حدود ۱ لیتر آب سرد مخلوط کنین و بعد از اینکه مطمئن شدین که این محلول برای سطوح موردنظرتون بیخطره، با استفاده از دستکش، سطوح رو باهاش ضدعفونی کنین. دقت داشته باشین که به هیچوجه وایتکس رو با مایعهای تمیزکننده دیگه مخلوط نکنین. این کار خیلی خطرناکه.
میوه و سبزیجات رو چطور بشوریم؟
میوه و سبزیجات اجزای مهم یک رژیم سالم هستن. اونها رو همونجوری که توی هر شرایط دیگهای باید بشورین، بشورین: قبل از لمس کردنشون، دستهاتون رو با آب و صابون بشورین. بعدش میوهها و سبزیجات رو کاملاً با آب تمیز، بشورین؛ مخصوصاً اگه اونها رو خام میخورین.
چطور از فروشگاههای مواد غذایی خرید کنم؟
موقع خرید از فروشگاههای مواد غذایی، حداقل یک متر از دیگران فاصله بگیرین و از لمس چشمها، دهان و دماغتون خودداری کنین. در صورت امکان، قبل از خرید، دسته چرخهای خرید یا سبدها رو ضدعفونی کنین. وقتی رسیدین خونه، دستهاتون رو کامل بشورین و همچنین بعد از لمس و جمع کردن چیزهایی که خریدین، دستهاتون رو بشورین.
در حال حاضر هیچ مورد تاییدشدهای از انتقال کوید-۱۹ از طریق غذا یا بستهبندی غذاها وجود نداره.
تا اینجا مهمترین سوالهایی که در مورد ویروس جدید کرونا یا همون کوید-۱۹ پرسیده میشن همراه با جوابهاشون رو دیدیم. در ادامه با چند افسانه در مورد این ویروس آشنا میشیم:
آیا دستخشککنهای برقی در کشتن ویروس کرونا مؤثر هستند؟
نه. این دستخشککنها ازتون در مقابل ویروس جدید کرونا محافظت نمیکنن.
آیا لامپهای ماورابنفش میتوانند ویروس جدید کرونا را بکشند؟
نه. لامپهای ماورابنفش نباید برای استرلیزه کردن دستها یا بقیه جاهای پوست استفاده بشن؛ چون اشعه ماورابنفش میتونه باعث سوزش پوست بشه.
اسکنرهای حرارتی چقدر در تشخیص افراد مبتلا به ویروس جدید کرونا مؤثر هستند؟
اسکنرهای حرارتیای که توی فرودگاهها و ویدیوها میبینیم، فقط وقتی میتونن یه فرد مبتلا به ویروس جدید کرونا رو تشخیص بدن که طرف تب داشته باشه؛ یعنی دمای بدنش بیشتر از حد نرمال باشه. این یعنی این اسکنرها نمیتونن فرد مبتلایی که هنوز تب نداره رو تشخیص بدن؛ پس یه نفر میتونه از این اسکنرها رد بشه ولی مبتلا به ویروس جدید کرونا باشه! به عبارت دیگه این راه تشخیصی خیلی خطا داره!
اسپری کردن الکل یا کلر روی کل بدن میتواند ویروس جدید کرونا را از بین ببرد؟
نه. اسپری کردن الکل یا کلر روی کل بدن نمیتونه ویروسهایی که قبلاً وارد بدن شدن رو بکشن. اسپری کردن همچین موادی میتونن برای لباسها و غشاهای مخاطیای مثل چشمها و دهان مضر باشن. همچنین خوردن الکل یا غرغره کردن الکل به هیچوجه ویروس کرونای جدید رو از بین نمیبره و حتی باعث پیشگیری از ابتلا به کوید-۱۹ هم نمیشه. این کار خیلی خیلی خطرناکه و ممکنه باعث نابینایی و حتی مرگ بشه. با وجود اینها، هم الکل و هم کلر برای ضدعفونی کردن سطوح مفیدن.
واکسنهای سینهپهلو از بدن در مقابل ویروس جدید کرونا محافظت میکنند؟
نه. ویروس جدید کرونا ویروس جدیدیه و واکسن مخصوص خودش رو نیاز داره. محققها دارن سعی میکنن که واکسنش رو بسازن.
شستشوی منظم بینی با آبنمک میتواند به جلوگیری از ابتلا به ویروس جدید کرونا کمک کند؟
نه. هیچ شواهدی در رابطه با اینکه شستشوی منظم بینی با آبنمک از ابتلا به ویروس جدید کرونا جلوگیری کرده باشه، وجود نداره. با وجود این، شواهد محدودی وجود داره که شستشوی منظم بینی با آبنمک میتونه باعث بهبود سریعتر سرماخوردگی معمولی بشه.
خوردن سیر میتواند به جلوگیری از ابتلا به ویروس جدید کرونا کمک کند؟
نه. سیر یه غذای سالمیه که میتونه خواص ضدمیکروبی داشته باشه. با وجود این هیچ شواهدی از شیوع فعلی مبنی بر اینکه سیر از کسی در برابر ویروس جدید کرونا محافظت کرده باشه، وجود نداره.
مالیدن روغن کنجد روی پوست از ورود ویروس جدید کرونا به بدن جلوگیری میکند؟
نه. روغن کنجد ویروس جدید کرونا رو نمیکشه. چند مایع شیمیایی وجود دارن که میتونن ویروس جدید کرونا رو روی سطوح بکشن. این مایعها شامل ضدعفونیکنندههای بر پایه الکل/سفیدکننده، حلالهای اتر، اتانول ۷۵ درصد، پراستیک اسید و کلروفرم هستن. با وجود این، اگه این مواد رو روی پوست یا زیر بینیتون بذارین، اثر کم یا هیچ اثری ندارن. حتی گذاشتن این مواد شیمیایی روی پوست میتونن خطرناک باشن.
ویروس کرونا فقط افراد مسن را به خطر میاندازد یا جوانها هم در خطر هستند؟
هر کسی در هر سنی میتونه به ویروس جدید کرونا مبتلا بشه؛ اما افراد مسن و افراد دارای بیماریهای زمینهایی مثل آسم، دیابت و قلب، آسیبپذیرتر هستن. سازمان جهانی بهداشت به همه پیشنهاد میکنه بهداشت دستها و تنفس رو رعایت کنن.
ویروس کرونای جدید میتواند از طریق مگسها و نیش پشهها منتقل شود؟
تا این لحظه هیچ اطلاعات و مدرکی مبنی بر اینکه ویروس کرونای جدید بتونه از طریق پشهها منتقل بشه، وجود نداره. ویروس کرونای جدید یه ویروس تنفسیه که از طریق قطرات ریز حاصل از سرفه و عطسه و صحبت یا از طریق قطرات ریز بزاق و ترشحات بینی پخش میشه.
اضافه کردن فلفل به سوپ یا بقیه غذاها میتواند از ابتلا به کوید-۱۹ جلوگیری کند یا آن را درمان کند؟
اضافه کردن فلفل تند به غذا، هر چند خیلی خوشمزهش کنه، نمیتونه از ابتلا به کوید-۱۹ جلوگیری کنه یا درمانش کنه. بهترین راه برای محافظت در برابر ویروس کرونای جدید، حفظ فاصله حداقل ۱ متری از دیگران و شستن مرتب و کامل دستهاست.
در آخر یادمون باشه آگاهی از اطلاعات و اخبار درست در مورد کرونا باعث کم شدن اضطراب و استرس میشه؛ اما این اطلاعات رو باید از منابع معتبر بگیریم. معتبرترین مراجع بهداشتی و پزشکی دنیا، سازمان جهانی بهداشت (WHO) و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا (CDC) هستن. این مراکز دپارتمانها و بخشهای تخصصیای دارن که هر بحران بهداشتی و پزشکیای رو از روز اولش زیر نظر میگیرن و بعد با بررسی شواهد و گزارشها و مقالههای علمی، نظر جمعبندیشده متخصصهاشون رو منظم و دقیق و گاهی حتی به چند زبان منتشر میکنن.
تا وقتی همچین مراجعی هستن که روزانه چندین بار سایتهاشون رو بهروز میکنن، چرا ویدیوی فلان سلبریتی که پشت فرمون ماشین ضبطش کرده یا حتی فلان پزشکی که بدون خوندن آخرین گزارشهای مراجع بالا همینجوری یه ویدیو میده بیرون رو برای همدیگه میفرستیم؟!
منابع
- https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses
- https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/prevention-treatment.html
- https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public/myth-busters
- https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/faq.html
- https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/specific-groups/pregnancy-faq.html
- https://www.apa.org/helpcenter/pandemics
- https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/prepare/cleaning-disinfection.html
اگر میخواهید از انتشار نوشتههای بعدی پانویس باخبر شوید، میتوانید به طور رایگان، مشترک خوراک پانویس، اینستاگرام و یا کانال تلگرام پانویس شوید و یا برای اشتراک ایمیلی، ایمیل خود را در کادر زیر وارد و ثبت کنید. دقت داشته باشید که برای فعالسازی اشتراک ایمیلی، باید ایمیلی که از طرف وبلاگ برایتان فرستاده میشود را تأیید کنید.
لینک ثابت: https://panevis.ir/?p=2639

ممنون آقای دامن افشان عزیز
مطالب عالی و جامعی بود.
جناب دامن افشان ، بابت مطالب مفید تون در اینجا و پست و استوری های همواره جذابتون در اینستاگرام، بسیار بسیار ممنون تونم .
سلام استاد دامنافشان عزیز
ممنون که وقت گذاشتید و ترجمه فارسی و ارائه کردید.
میدونم که در فضای اینستاگرام هم بسیار فعال هستید و همواره اطلاعات خوب و مفیدی ارائه می کنید.
شما یک معلم فوق العاده پرانرژی و عاشق علم و دانش هستید.
امیدوارم شما رو بیشتر در وبسایت پانویس ببینیم، اینجا خیلی کم کار شدید.
ارادتمند
ممنونم. امیدوارم مفید بوده باشه براتون.
شبکههای اجتماعی و پیامرسانها تا حدودی وبلاگها رو از رونق انداختن؛ ولی من همچنان چراغ اینجا رو روشن نگه میدارم-:)
واقعا عالی بود. متشکرم.
ازینکه وقت گذاشتید این مطالب رو مطالعه و به زبان فارسی ترجمه کردید و به رساترین شیوه ممکن نوشتید (به سهم خودم) ممنونم.
خواهش میکنم. خوشحالم براتون مفید بوده.
سلام و ممنون از مطلب خوبتون
راجع با تاثیر روغن بنفشه چیزی ننوشتین 🙂
وااای! اون که دیگه از واجباته:-)