تا به حال چندین نوشته درباره کاربرد علامت‌های نگارشی در این وبلاگ منتشر شده است. در این نوشته با کاربرد علامت پرانتز یا کمانک در نوشتار آشنا می‌شویم. مانند همیشه، منبع این پست نیز کتاب «راهنمای ویراستاری و درست‌نویسی» نوشته دکتر حسن ذوالفقاری است.
۱. افزودن مطالبی خارج از فحوای طبیعی کلام به متن. باید توجه داشت که آوردن مطالب داخل پرانتز، زمانی شایسته است که ذکر آن ضروری باشد:
به زعم برنامه‌سازان، زیرنویس کردن لفظ استاد دانشگاه یا کارشناس در گزارش‌های تلویزیونی (و هیچ‌وقت نمی‌نویسند کدام دانشگاه، کدام رشته، چه کارشناسی) برای ضمانت دادن به بینندگان کافی است.
۲. آوردن معنا یا معادل کلمات و عبارات:
افعال یا گذرا (متعدی) هستند یا ناگذر (لازم).
این سازمان باید مساله سنخ‌شناسی (تیپولوژی) انجمن‌های خصوصی و تخصصی را روشن کند.
۳. ذکر منبع مطلبی که پیش از پرانتز آمده است:
حجم تصدی‌های اجتماعی، فرهنگی، تولیدی و خدماتی دستگاه‌های اجرایی در سال ۱۳۸۴ در مقایسه با سال ۱۳۸۳ دست کم ۳ درصد کاهش می‌یابد (بند «ب» ماده ۱۴۵).
در بحبوحه جنگ جهانی دوم، قوای شوروی، شهر انزلی را چند بار بمباران کردند (علی‌نژاد، ۱۲:۱۳۸۵).
۴. همراه با علامت سوال برای تعجب، تردید و تمسخر:
خیلی اهل گذشت (؟) است.
۵. برای نشان دادن کوته‌نوشت‌ها:
امام علی (ع)
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)
هوشنگ ابتهاج (هـ. الف. سایه)
۶. ذکر تاریخ تولد یا وفات:
صائب (۹۸۶-۱۰۸۶ هـ.ق) شاعر برجسته سبک هندی است.
۷. در فرهنگ‌ها توضیحات لازم مقوله‌های دستوری، مشخصات واژه یا هر توضیح دیگر:
سحاب (اِ) (ع): ابر (اِ: اسم ع:عربی)
در کاربرد علامت پرانتز یا کمانک، باید به چند نکته زیر نیز توجه داشت:
آ. هنگام استفاده از پرانتز، داخل آن «یا» و «یعنی» نمی‌آوریم.
ب. اگر مطلب داخل پرانتز، جمله کامل باشد، نشانه نگارشی، داخل پرانتز می‌آید.
پ. جمله داخل پرانتز می‌تواند همراه با گیومه یا قلاب هم باشد: («») (
ت. بهتر است از کاربرد پرانتز داخل پرانتز و دو پرانتز به دنبال هم (جز در فرمول‌نویسی) پرهیز کنیم.
نکته پایانی اینکه علامت پرانتز با یک فاصله از کلمه قبل و بعد از خود نوشته می‌شود؛ اما متن داخل آن، بدون فاصله با آن قرار می‌گیرد:
در نوشته‌های بعدی این وبلاگ، باز هم درباره کاربرد نشانه‌های نگارشی خواهم نوشت. اگر می‌خواهید از انتشار این نوشته‌ها باخبر شوید، می‌توانید به طور رایگان، مشترک خوراک «پانویس» و یا مشترک ای‌میلی «پانویس» شوید. دقت داشته باشید که برای فعال‌سازی اشتراک ای‌میلی، باید ای‌میلی که از طرف وبلاگ برای‌تان فرستاده می‌شود را تأیید کنید.
منبع: کتاب «راهنمای ویراستاری و درست‌نویسی»
لینک ثابت: https://panevis.ir/?p=1213
نوشته‌های مشابه با این نوشته (از جدید به قدیم)
- کاربرد علامت تعجب در نوشتار
- کاربرد علامت سوال یا نشانه پرسش در نوشتار
- کاربرد نشانه دو نقطه در نوشتار
- کاربرد نشانه نقطه ویرگول در نوشتار
- کاربرد نشانه ویرگول، کاما یا درنگنما
- نشانهگذاری و کاربرد نشانه نقطه در نوشتار
- ویراستاری فنی و صفحهآرایی حرفهای کتاب
- انواع ویرایش: فنی؛ زبانی-ساختاری و تخصصی-علمی
با سلام و وقت بخیر، ببخشید میشه پرانتز گل دار که در ابتدای آیات و روایات در کتاب ها میگذارند رو ارسال کنین، خیلی از اینترنت جستجو کردم ولی پیدا نکردم. تشکر
برای این کار بهتره فونتی که این پرانتز رو داره رو نصب کنین. چیز بیشتری نمی‌دونم که بهتون بگم.
سلام محترم اگر لطف بفرماید درباره علامت دیل توزیع بدهید ممنون میشوم ):
سلام خسته نباشید، تا حالا فکر میکردیم زبانهای بیگانه را بلد نیستیم اما الان متوجه شدم زبان مادریمان هم کامل نیست.
سلام داداش جان. در یک کلمه؛ خدا خیرت بده!
سلام. این جور پست ها خیلی مفیدن. مخصوصا اینکه میبینیم روی بنرها و … این اصول رو رعایت نمیکنن در نتیجه از زیبایی متن کم میشه.
در مورد درست نویسی علامت – هم لطفا بنویسید. در جواب نظرات بالا اون رو مثل پرانتز بکار بردید یعنی با فاصله از کلمه قبلی و بعدی. درستش همینه؟
در مورد اعداد چطور عمل کنیم؟ همینطور در مورد علامت ضرب و تفریق و…
خیلی خیلی ممنون
قبلاً نوشتم! پست کاربرد علامت خط فاصله در نوشتار رو ببینید.
خط فاصله باید بدون فاصله بین ۲ عدد به کار برده بشه.
با سلام منونم عالی بود
سلام خسته نباشید میشه درمورد کاربرد علامت نگارشی[ توضیح بدین ممنون میشم هرچه زودتر جواب بدین
به زودی این کار رو می‌کنم.
خداییش این نگارش فارسی از همه زبان ها سخت تره
میشه در مورد جمله‌های متعرضه هم یه آموزش کلی بدین؟
این مقاله از ویکی‌پدیا رو ببینید.
جناب آقای دامن‌افشان
با سلام
مطالبی بسیار خوبی را تنظیم فرموده‌اید بالاخص نکته پایانی، که انصافاً زیبا تدوین شده است و خواننده به وضوح مطلب را درک می‌کند.
اما یک سوال کوچک، در پاره‌ای از نوشته‌ها جمله و یا عبارت معترضه را داخل پرانتز میگذارند. اگر عرض بنده درست باشد آنگاه در بعضی از نوشته‌ها آن را بین دو علامت تیره (dash) قرار می‌دهند. آیا این دو مقوله از یک سنخ هستند؟ یا در دو مبحث متفاوت قابل طرح می‌باشند؟
با سپاس فراوان از زحمات شما
سلام. ممنونم از لطف شما.
آوردن جمله‌های معترضه داخل پرانتز، درست نیست؛ جمله‌های معترضه رو حتماً باید بین دو خط تیره قرار داد. مثال: «این استدلال او -که غیرقابل انکار بود- همه را مجاب کرد.»
آیا سوال‌تون رو درست متوجه شدم؟
با سلام مجدد
بله و سپاسگزارم