یکی از موضوعاتی که در وبلاگ بسیار مورد توجه خوانندگان قرار گرفته، نوشتههای مربوط به نشانهگذاری است. در این نوشته میخواهیم با کاربرد علامت کروشه یا قلاب در نوشتار آشنا شویم. همچنان با پانویس همراه باشید تا در آینده از انتشار دیگر نوشتههای مرتبط با علامتهای نشانهگذاری باخبر شوید.

کاربرد علامت کروشه یا قلاب
۱. اضافه کردن کلمات الحاقی و فراموششده در تصحیح متون یا هر نوع نوشتهای:
گفت: «من مردی طرّارم [تو] این زر به من امانت دادی.»
وی همچنین بر لزوم تخصیص بودجه به سازمان [ملی جوانان] تأکید کرد.
۲. دستورهای اجرایی کارگردان، توضیحات و توصیفات در نمایشنامه و فیلمنامه:
مرد زخمی [در حالی که خود را بر زمین میکشید] گفت: «دیگر طاقت ندارم.»
۳. برای مشخص کردن نامعلوم بودن محل ناشر [بیجا]، تاریخ نشر [بیتا] و ناشر [بینا] در کتابشناسی منابع:
تهران، مرکز، [بیتا]
تهران، [بینا]، ۱۳۸۶
[بیجا]، سبلان، ۱۳۶۰
۴. سه نقطه تعلیق (هنگام حذف) در درون قلاب میآید:
همی بباید دانست کی ایزد […] از بندگان خود جز نیکوکاری چشم ندارد.
۵. به جای پرانتز در درون پرانتز دیگر:
ویرایش فنی (شامل بندنویسی [پاراگرافبندی]، نشانهگذاری [سجاوندی]، شیوه املای کلمات، دستور خط [رسمالخط] و اصلاح شکل ظاهری نوشته) و ویرایش زبانی (اصلاح ساختار زبانی و دستوری و اصلاح واژگان و سادهسازی و روانسازی متن) را میتواند یک نفر بر عهده گیرد.
۶. در فرهنگنگاری معادلهای مدخل داخل قلاب میآید:
فرشته [فریشته، افریشته، فریسته] معادل ملک و سروش است.
چند نکته
- آوردن چند کروشه (جز در فرمولنویسی) پسندیده نیست و بهتر است با تغییر جملهبندی بین کروشهها فاصله انداخت.
- اگر درون کروشه، جمله کامل بیاید، علائم جمله مثل گیومه و پرانتز درون کروشه میآید:
یکی از مسافران [در حالی که بسیار نگران بود.] به سرعت به سوی جایگاه حرکت میکند. - تا آنجا که ممکن است، به جای استفاده از کروشه یا قلاب در متن (به خصوص جملههای طولانی توضیحی) بهتر است از پانویس استفاده کنیم.
نکته پایانی اینکه علامت کروشه با یک فاصله از کلمه قبل و بعد از خود نوشته میشود؛ اما متن داخل آن، بدون فاصله با آن قرار میگیرد:
در نوشتههای بعدی این وبلاگ، باز هم درباره کاربرد نشانههای نگارشی خواهم نوشت. اگر میخواهید از انتشار این نوشتهها باخبر شوید، میتوانید به طور رایگان، عضو کانال تلگرام پانویس، مشترک خوراک «پانویس» و یا مشترک ایمیلی «پانویس» شوید. دقت داشته باشید که برای فعالسازی اشتراک ایمیلی، باید ایمیلی که از طرف وبلاگ برایتان فرستاده میشود را تأیید کنید.
منبع: کتاب «راهنمای ویراستاری و درستنویسی»
لینک ثابت: https://panevis.ir/?p=1724

…. به وجود آمده است [۶].
…. به وجود آمده است. [۶]
سلام
کدوم درسته؟؟
سلام وقت بخیر. ببخشید یا سوال داشتم توی یکی از آزمونها یه سوال داده بودن ک کدام گزینه غلط هست من بین این دو تا گزینه شک دارم میشه بفرمائید کدوم گزینه درسته؟
علامت قلاب: اضافه کردن متن ک جز اصلی کلام باشد
علامت تعجب: برای بیان تردید و استهزا
ممنون
هر دو گزینه درسته.
با سلام
من یه مشکلی درخصوص درج کروشه برام پیش اومده. من یه فایلی دارم که متشکل از پاراگرافهای مختلفیه که این پاراگرافها به صورت سیستمی شماره گذاری شده به شکل [1]، [2] و … ضمن اینکه اول هر پاراگراف این شماره های سیستمی درج شده در متن برخی از پاراگراف ها ارجاعاتی شده به برخی دیگر از پاراگراف ها که آنها هم سیستمی است مثلا در متن پاراگراف شماره [3] ارجاعی آمده به پاراگراف [89]، این فایل رو وقتی میخوام به پی دی اف تبدیل کنم کروشه های داخل متن رو برمی گردونه به شکل [89[ .
لطفا اگر اطلاعاتی در این خصوص دارین کمکم کنید.
نگفتین فایلتون چیه.
سلام من کتابی ترجمه میکنم و در میانه جملات یک چیزهایی رو باید از زبون خودم بنویسم و از زبون نویسنده نیست
چه جوری باید این کار رو بکنم ؟ یعنی با چه علامتی؟
اگه کوتاهه، وسط یا آخر همون جمله نویسنده، داخل […] بذارینش. اگه طولانیه و مثلاً چند جملهس، پایین صفحه به صورت پانویس بذارینش و آخرش بنویسین: مترجم.
با سلام
نکته تکمیلی که به نظرم بد نیست اضافه شود اینکه برای تایپ قلابها با حروف فارسی (صفحه کلید فارسی) میتوانیم از کلیدهای ترکیبی «شیفت+خ» برای [ و «شیفت+هـ» برای ] استفاده کنیم. این نکته از این جهت مهمه که گاهی در حین تایپ متن فارسی نیاز به تایپ دو قلاب داریم و اگه ندونیم که اینجوری میشه اونها رو تایپ کرد ممکنه زبان صفحه کلید رو انگلیسی کنیم تا بتونیم دو قلاب تایپ کنیم و خب البته این کار هم سخته و هم ناهماهنگی در ظاهر متن ایجاد می کنه.
ممنون از مطالب زیبا و آموزنده شما آقای دامن افشان عزیز.
ممنون. مطالبتون هیچ جا نیست.
سلام.یه سوال دارم…وقتی یه جمله مینویسیم و کلمه ای رو فراموش میکنیم یه علامتی به این شکل /\میکشیم وکلمه فراموش شده رو اونجامینویسیم…سوالم اینه که اسم اون علامت رو چی میگن؟
علامت فراموشی:-)
نمیدونم!
کلاهک
سلام
چه وقت از این ؛ علامت استفاده می کنیم؟
پست کاربرد نشانه نقطه ویرگول در نوشتار رو ببینین.
ممنون
عالی بود
تمامی مطالب در زمینه علایم نگارشی برای من بسیار کاربردی بودند.
سلام و خسته نباشید آقای وحید دامنافشان
زمانی که بخوایم کلمه Website رو به فارسی بنویسیم. کدام شکل درست است؟
وبسایت – وب سایت – وبسایت
معادل فارسی Website، وبگاه تعریف شده.
این سوال رو در مورد وبگاه هم دارم.
وبگاه – وب گاه – وبگاه
کدام درست هست؟
با سپاس فراوان از شما
راستش تا جایی که من میدونم، هیچگونه اتفاق نظری روی این موارد وجود نداره. من خودم بهشخصه، وبسایت و وبگاه مینویسم.
دیدم که وبلاگ رو بدون فاصله نوشتید! به خاطر همون یکم گیج شدم فکر کنم این کلمات با هم فرق دارن.
متاسفانه به غیر از کلمات تابلویی مثل «میشود» و یا «کتابها»، قانون خاصی برای کلمات پیچیدهتر مثل «وبسایت» وجود نداره.
ممنون سایت بسیار و کاربردی و مفیدی دارید و امروز من فقط 5 ساعت داشتم مطالب شمارو میخوندم
سلام دوست عزیز
سایت بسیار عالی و مفید دارید، از زحمات شما ممنونم.
یه سوال داشتم، مطلبی رو در نظر بگیرد با عنوان زیر:
آلبوم Aqua Zone : تجربه آرامش در زیر آبهای اقیانوس
من به دلایلی نمیخوام بعد از اسم آلبوم یعنی Aqua Zone کاراکتری بدون فاصله بهش بچسبه!
مثل: Aqua Zone، یا Aqua Zone:
یعنی هم میخوام نشانه توقف باشه که بعدش توضیح کوتاهی در عنوان بدم و هم میخوام کاراکتر نچسبه به اسم آلبوم.
از چه نشانهای باید استفاده کنم؟
سپاس
همه نشانههای نقطه، کاما، نقطهکاما، دونقطه به حرف قبلشون باید بچسبن؛ یعنی نباید بافاصله از حرف قبلیشون تایپ بشن.
در مورد شما باید از نشانه ؛ استفاده کنید.
مطلب عالی بود
سپاس
خوشحالم که خوشتون اومده.
راستی در پوسته جدید وبلاگ، از فونت شما استفاده کردم. تا این لحظه که مشکلی درش ندیدم. بابت این فونت ممنونم.
بله باعث افتخارم هست. در ضمن فونت های دیگه مثل کنجنامه و بهداد هم منتشر شدند. بعد نیست آنها رو هم محک بزنید.